Cytat:Autor: x. mgr net. Tadeusz Krasnodębski SJ
Promotor: dr net. prof. UR Paolo biskup della Chiesa OSSPE

Zakres władzy głowy państwa na przykładzie wybranych monarchii Pollinu

Analiza porównawcza

---

Rozdział I

Monarchia jako forma rządów

Monarchia to jedna z dwóch, obok republiki, forma rządów. Funkcję głowy państwa sprawuje w niej, często niewybieralny, monarcha (cesarz, car, patriarcha, król, książę...). Zazwyczaj pełni on ją dożywotnio, a władza może być przekazywana pokoleniowo (np. w obrębie jednej dynastii). Wyjątkiem od tej reguły jest monarchia elekcyjna, gdzie osoba władcy wybierana jest przez obywateli lub uprawniony do tego organ.
Monarchia wciąż jest powszechniejszą od republiki formą rządów wśród mikronacji. W zależności od przyjętych rozwiązań ustrojowych, osoba władcy może posiadać jedynie symboliczne uprawnienia (w myśl zasady: król panuje, ale nie rządzi), sprawować realną władzę, a nawet rządzić krajem samodzielnie bez prawnych możliwości sprzeciwu ze strony innych obywateli. W swojej pracy doktorskiej chciałbym przyjrzeć się zakresowi władzy monarszej na przykładzie konkretnych państw: Księstwa Sarmacji, Królestwa Hasselandu, Państwa Kościelnego Rotria oraz obu Brodrii.

Rozdział II

Carstwo Brodrii Północnej i Carstwo Brodrii Południowej

Obie Brodrie nie różnią się od siebie ustrojem, zatem bez problemu można opisać je na łamach jednego rozdziału. Swoją analizę opieram na dwóch najważniejszych aktach prawnych, po jednym na każde z Carstw – Akcie Aleksandryjskim, Najwyższej Ustawie Państwa Brodryjskiego, z dnia 21 lutego 2017 roku dla Brodrii Południowej oraz Zwodzie Praw Kardynalnych Najjaśniejszego Carstwa Brodryjskiego z dnia 19 stycznia 2017 roku dla Brodrii Północnej. Treść tych aktów normatywnych, będących ustawami zasadniczymi obu Brodrii, wskazuje na absolutną, niczym nieskrępowaną, a nawet despotyczną władzę Cara. Oba akty prawne regulują, że pełnia władzy ustawodawczej, a także wykonawczej i sądowniczej, spoczywa na osobie panującej. Car stanowi prawo, ale sam mu nie podlega, ponieważ może zmieniać je wedle własnego uznania. Dotyczy to nie tylko „szeregowych” ustaw, lecz również wspomnianych wcześniej najwyższych aktów normatywnych. Czyni to z niego osobę poza kontrolą; samodzierżawcę, który władzę na terytorium państwa sprawować może jak we własnym folwarku. Choć zachowane są w pewnej części inne organy, to ostateczne podjęcie decyzji zawsze spoczywa na osobie panującej.
Zarówno Brodria Północna, jak i Brodria Południowa, jest zatem krajem pozbawionym choćby elementarnych zasad demokracji. Oba Carstwa są własnością ich władcy, którzy nie muszą liczyć się z nikim ani niczym podczas sprawowaniu obowiązków. Sytuację ustrojową w Brodriach można podsumować cytatem publicysty Stanisława Mackiewicza: „Rosyjskość związana jest z silną, najsilniejszą, jedną i niepodzielną władzą państwową”, gdzie władza ta przynależy Carowi.

Rozdział III

Państwo Kościelne Rotria

Społeczeństwo rotryjskie ma w kraju o wiele więcej możliwości sprawowania władzy, niż w państwach brodryjskich. To dość zaskakujące, zważając na fakt, iż Rotria wielokrotnie sama siebie określa jako monarchię absolutną. I rzeczywiście nią jest. Co więcej, jest dość nietypowym połączeniem monarchii elekcyjnej i absolutnej. Wynika to z kościelnego charakteru państwa.
Osoba patriarchy, będąca suwerenem, posiada pełną i niepodzielną władzę w Rotrii zarówno jako głowa tego kraju, jak i przywódca Kościoła Rotryjskiego. Mimo to, Państwo Kościelne zachowuje demokrację poprzez zastosowanie sześciomiesięcznej kadencji Biskupa Rotrii. Po upływie rzeczonego pół roku zbiera się konklawe, podczas którego uczestniczący w nim kardynałowie wybierają nowego patriarchę.

Rozdział IV

Królestwo Hasselandu

Konstytucja Królestwa Hasselandu określa państwo jako monarchię konstytucyjną.
Władca Hasselandu posiada symboliczne uprawnienia, takie jak nadawanie orderów czy obywatelstw. Nie ma dużego udziału w sprawowaniu władzy ustawodawczej ani wykonawczej. Co więcej, przepisy ustawy zasadniczej umożliwiają organom władzy prawodawczej stałą i znaczącą kontrolę poczynań Króla, włącznie z usunięciem go z tronu. Monarcha w dużym stopniu podlega zatem parlamentowi.
Wątpliwości co do stanu demokracji w Królestwie budzić może spory wpływ osoby panującej na władzę sądowniczą. Już sama Konstytucja określa Króla jako jedną z instancji w postępowaniu sądowym. Co więcej, monarcha ma prawo do dokonywania wykładni prawa. Regulacje te nie pozwalają na uznanie tego państwa za w pełni demokratyczne.

Rozdział V

Księstwo Sarmacji

Z jednej strony, monarcha ma w dużej mierze uprawnienia symboliczne oraz nie jest nietykalny – Konstytucja Księstwa Sarmacji umożliwia bowiem Sejmowi postawienie Księcia w stan oskarżenia. Z drugiej zaś, osoba panująca zachowała uprawnienia do prowadzenia polityki zagranicznej. W tak dużym i istotnym państwie, jakim zdecydowanie jest Księstwo, przywilej ten ma ogromne znaczenie. Co więcej, w myśl przepisów ustawy konstytucyjnej o Sejmie Wielkim, monarcha posiada pełnię władzy ustawodawczej, jeśli liczba posłów na Sejm jest niższa od czterech. Książę posiada zatem realną władzę w kraju.
Księstwo Sarmacji jest bezsprzecznie praworządnym państwem o ugruntowanej demokracji. Zachowana jest także wola ludu przy wyborze Księcia, jeśli tron zostanie opróżniony – to właśnie społeczeństwo sarmackie dokonuje elekcji osoby panującej.

Rozdział VI

Podsumowanie i bibliografia

Reasumując, istnieje ogromna ilość monarchii, a każda z nich inaczej reguluje zakres władzy osoby panującej. Można śmiało stwierdzić, że najmniej demokratycznymi krajami na Pollinie są oba Carstwa Brodryjskie, natomiast najbardziej – Księstwo Sarmacji.

Bibliografia:

• Wikipedia
  
• Akt Aleksandryjski, Najwyższa Ustawa Państwa Brodryjskiego, z dnia 21 lutego 2017 roku
  
• Zwód Praw Kardynalnych Najjaśniejszego Carstwa Brodryjskiego z dnia 19 stycznia 2017 roku
  
• Skrypt Klemenstyński Zakonu Jezuitów
  
• Bulla Super Universas z dnia 2 stycznia 2016 roku
  
• Konstytucja Księstwa Sarmacji z dnia 24 stycznia 2011 roku
  
• Ustawa konstytucyjna z dnia 27 października 2016 roku o Sejmie Wielkim
  
• Konstytucja Królestwa Hasselandu z dnia 17 grudnia 2016 roku
  

(-) Tadeusz Krasnodębski