Dies Cinerum

[Pio Maria de Medici]

Feria Quarta Cinerum
w Bazylice św. Sabiny na Awentynie
XXVI II MMXX

W Środę Popielcową tradycyjnie już odbyła się ceremonia rozpoczynająca Wielki Post w Państwie Kościelnym Rotria. Zgodnie z przywróconymi przez Klemensa IV ceremoniałami rozpoczęła się ona procesją z bazyliki św. Anastazji do bazyliki św. Sabiny na Awentynie, która już od średniowiecza gościła w rytuałach patriarszych, a za czasów II Państwa Kościelnego gdzieś zaginęła. Dlatego też wieczorem Ojciec Święty Pius Leon II przyjechał specjalną karocą na Awentyn, ubrany w skromną zimową sutannę na znak pokuty. Jego Świątobliwość już w bazylice poświęconej męczennicy Anastazji uczynił znak krzyża i wypowiedział słowa: Concede nobis, Domine, praesidia militiae christianae sanctis incoare ieiuniis, ut contra spiritales nequitiae pugnaturi. [i]continentiae muniamur auxiliis. Amen. [/i]Następnie z kościoła ruszyła procesja, którą rozpoczął krucyferariusz niosący krzyż z czasów pierwszego pontyfikatu Ojca Świętego. Następnie turyferariusz i nawikulariusz, dalej klerycy i diakoni, następnie kapłani, biskupi i kardynałowie w czarnych sutannach na znak pokuty. Dalej Ojciec Święty wraz z diakonami asystującymi. Jego Świątobliwość odział się w specjalną, prostą albę oraz bogato zdobioną fioletową kapę. Jego głowę zdobiła biała wysoka mitra. Podczas procesji lud wierny śpiewał pieśni pokutne na znak przygotowania się do tego jedynego dnia w roku liturgicznym.






Kiedy procesja dotarła do bazyliki św. Sabiny Ojciec Święty powiedział: Praesta, Domine, fidelibus tuis, ut ieiuniorum veneranda sollemnia et congrua pietate suscipiant et secura devotione percurrant. Amen. Następnie rozpoczęła się święta ceremonia Wstępnej Środy, którą celebrował Ojciec Święty. W odpowiednim momencie Ojciec Święty pobłogosławił popiół pochodzący z palm Niedzieli Palmowej i sypiąc go na głowy kapłanów i wiernych mówił: Memento, homo, quia pulvis es et in pulverem reverteris.  Po wypowiedzeniu słów z księgi Rodzaju nad wszystkimi zgromadzonymi w świątyni wiernymi Ojciec Święty kontynuował celebrę, aż do momentu wygłoszenia odpowiedniego słowa. Do Patriarchy podszedł Szambelan Patriarszy i wręczył odpowiednią mowę Biskupowi Rotrii, a ten przemówił do zgromadzonych:

[Mikołaj Dreder]

Umiłowani,

Stojąc u progu, kolejnego już w naszym życiu, okresu Wielkiego Postu, otrzymujemy jasny i wyraźny cel -  refleksję. Musimy zagłębić się 
w tą tajemnicę i starać się zrozumieć Prawdę - dlaczego tak się musiało stać? Dlaczego niewinny człowiek musiał znieść tak niewyobrażalne cierpienia? Dlaczego niewinny człowiek, czyniący tyle dobra dla współczesnych mu ludzi, musiał umrzeć? Aż w końcu, dlaczego ten człowiek tryumfalnie powstał z martwych i przebaczył swoim oprawcom?

Dzisiejsze święto, które inauguruje Wielki Post, ma swoją bogatą historię, a św. Leon I określił go mianem czterdziestodniowych ćwiczeń duchowych. Określenie to jest wielce aktualne po dziś dzień, gdy rezygnujemy z uciech życia czy hucznych biesiad, chcąc ten okres poświęcić zrozumieniu tego, co przed wiekami wydarzyło się. Trwamy w tym czasie w modlitewnym skupieniu oraz uczęszczamy na nabożeństwa drogi krzyżowej, gdzie poprzez kolejne jej stacje rozważamy niesłuszne skazanie Jezusa na śmierć, jego upadki pod brzemieniem krzyża, aż w końcu śmierć i złożenie Jego ciała do grobu.

W środę, zwaną popielcową, na rozpoczęcie Wielkiego Postu w kościołach na całym świecie biskupi i kapłani posypują głowy wiernych popiołem, pochodzącym ze spalonych palm wielkanocnych. Zwyczaj ten przyjął się w Kościele Katolickim, z datowanego na V w., obrzędu wypędzenia pokutników, którzy swe ciężkie grzechy musieli odpokutować modlitwą i postem, poza miejscem zamieszkania. Wtedy też, głowy tych pokutników, leżących w trakcie obrzędu krzyżem na posadzce świątyni, biskup posypywał popiołem, aby następnie odziać ich w szaty pokutne i wypędzić na określony prawem czas pokuty. Kościół przyjął ten zwyczaj, jako zwyczaj odpowiedni do inauguracji Wielkiego Postu i obecnie jest on
wyrazem błagania, przez wiernych, do odpuszczenia im grzechów, aby przez to z czystym sercem mogli przeżyć Misterium Paschalne i zrozumieć tę tajemnicę, która wtedy Bóg swoim wiernym przekazuje.

Trwając w wielkopostnym czasie zadumy i refleksji, uczęszczając na nabożeństwa drogi krzyżowej i gorzkich żali, przystępując do sakramentu pokuty, przygotujemy się na przeżycie wydarzeń, które zakończą Wielki Post - pamiątki Ostatniej Wieczerzy oraz Męki Chrystusa - aby na koniec radośnie świętować Zmartwychwstanie Pańskie. Na koniec życzymy Wam, aby powzięte przez Was postanowienia wielkopostne udało się wypełnić oraz przesyłamy pasterskie błogosławieństwo - In nomine Patris + et Filii + et Spiritus Sancti +